(ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ)- ਇੱਕ ਵਾਰ ਇੱਕ ਰਾਜਾ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ਿਕਾਰ ਲਈ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਗਿਆ। ਉੱਥੇ ਉਹ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ।
ਰਾਜਾ ਇੱਕ ਅੰਨ੍ਹੇ ਸਾਧੂ ਦੀ ਝੌਂਪੜੀ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਗੁੰਮ ਹੋਏ ਸਾਥੀਆਂ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ। ਅੰਨ੍ਹੇ ਸਾਧੂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਮਹਾਰਾਜ ਤੁਹਾਡੇ ਸਿਪਾਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਏਧਰ ਦੀ ਲੰਘੇ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਮੰਤਰੀ ਗਏ, ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਆਪ ਆਏ ਹੋ। ਇਸ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧੋਗੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਸਭ ਮਿਲ ਜਾਣਗੇ।
ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸੰਤ ਦੇ ਦੱਸੇ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਘੋੜੇ ‘ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋ ਚੱਲ ਪਿਆ ਅਤੇ ਛੇਤੀ ਹੀ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਜਾ ਰਲਿਆ।
ਇਹ ਗੱਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਘਰ ਕਰ ਗਈ ਕਿ ਅੰਨ੍ਹੇ ਸਾਧੂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਕੌਣ ਕਿਸ ਅਹੁਦੇ ‘ਤੇ ਹੈ ? ਕੌਣ ਸੈਨਿਕ ਹੈ, ਕੌਣ ਮੰਤਰੀ ਤੇ ਕੌਣ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ?
ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਰਾਜਾ ਆਪਣੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਤੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਸਮੇਤ ਸੰਤ ਦੀ ਕੁਟੀਆ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਤੇ ਸੰਤ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਅੰਨ੍ਹੇ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਕੌਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੌਣ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ?
ਰਾਜੇ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਅੰਨ੍ਹੇ ਸਾਧੂ ਨੇ ਕਿਹਾ- “ਮਹਾਰਾਜ, ਆਦਮੀ ਦਾ ਰੁਤਬਾ ਉਸਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਤੋਂ ਨਹੀਂ, ਉਸਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।”
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸਿਪਾਹੀ ਮੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਲੰਘੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ, ਹੇ ਅੰਨ੍ਹੇ ਆਦਮੀ, ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਲੰਘਣ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ ਹੈ? ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਸਮਝ ਗਿਆ ਕਿ ਇਹ ਸੱਭਿਆਚਾਰਹੀਣ ਲੋਕ ਨੀਵੇਂ ਦਰਜੇ ਵਾਲੇ ਸਿਪਾਹੀ ਹੀ ਹੋਣਗੇ।
ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਮੰਤਰੀ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ – “ਬਾਬਾ ਜੀ, ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇੱਥੋਂ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਿਆ?” ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਸਮਝ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਉੱਚ ਦਰਜੇ ਦਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਅਪਵਿੱਤਰ ਵਿਅਕਤੀ ਕੋਈ ਉੱਚ ਪਦਵੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ। ਇਸੇ ਲਈ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੰਤਰੀ ਸਿਪਾਹੀਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਗਏ ਹਨ।
ਜਦੋਂ ਆਪ ਜੀ ਆਏ ਤਾਂ ਆਪ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਸੂਰਦਾਸ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ, ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਥੋਂ ਲੰਘਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਆਈ?” ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਸਮਝ ਗਿਆ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਰਾਜਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿਚ ਸਤਿਕਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਬਦ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਉਹੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੂਜਿਆਂ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦੂਜਿਆਂ ਤੋਂ ਸਤਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਦੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਜਾਣ ਸਕਦਾ ਹੈ ?
ਦੂਸਰਾ, ਇਹ ਸੰਸਾਰ ਇੱਕ ਰੁੱਖ ਵਰਗਾ ਹੈ-ਜਿਵੇਂ ਇੱਕ ਰੁੱਖ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਟਹਿਣੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਜਿਹੜੀ ਟਹਿਣੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫਲ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਉਹੀ ਝੁਕਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਤਜਰਬੇ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਅੰਨ੍ਹੇ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਮੈਂ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦਾ ਪਤਾ, ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਅਹੁਦੇ ਦਾ ਪਤਾ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ, ਜੇ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਕੋਈ ਗਲਤੀ ਹੋ ਗਈ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਮਾਫ ਕਰਨਾ।
ਸੰਤ ਦੇ ਤਜਰਬੇ ਤੋਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਰਾਜਾ ਵਾਪਸ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਖਜ਼ਾਨੇ ਵਿੱਚੋਂ ਸੰਤ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ।
ਜਸਵਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸ਼ਰਮਾ
ਸਸ ਮਾਸਟਰ
ਸਸਸਸ ਹਾਕੂਵਾਲਾ
ਸ੍ਰੀ ਮੁਕਤਸਰ ਸਾਹਿਬ
ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ’ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਹੇਠ ਦਿਤਾ ਲਿੰਕ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
https://play.google.com/store/apps/details?id=in.yourhost.samajweekly
