ਰਾਇਸੀ ਦੀ ਮੌਂਤ – ਕਿਤੇ ਜਸ਼ਨ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜ਼ੀਆਂ ਕਿਤੇ ਸੋਗ

ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਫਲੋਰਾ

(ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ)-ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀ ਈਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਬਰਾਹਿਮ ਰਾਇਸੀ (63) ਅਜ਼ਰਬੈਜਾਨ ‘ਚ ਇਕ ਡੈਮ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨ ਪਰਤ ਸਨ ਜਦ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਇਕ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਘਟਨਾ ਉਦੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ, ਅਜ਼ਰਬਾਈਜਾਨੀ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਈਸੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਦੁਖਦਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਅਫ਼ਸੋਸ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ, ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰ ਸਾਰੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀ।

ਈਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਬਰਾਹਿਮ ਰਾਇਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਸੁਪਰੀਮ ਲੀਡਰ ਦਾ ਸੰਭਾਵੀ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਨੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਗਣਰਾਜ ਦੀ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨੂੰ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਦਭਾਗੀ ਘਟਨਾ ਇੱਕ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਘਰੇਲੂ ਮੋਰਚੇ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ਦੋਵਾਂ ‘ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ, ਸੱਤਾ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੁਹੰਮਦ ਮੋਖਬਰ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਾਇਸੀ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰਹੇ,  ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲਾ ਸੁਪਰੀਮ ਲੀਡਰ ਦੇ ਬੇਟੇ ਮੋਜਤਬਾ ਵੱਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਝੁਕਾਅ ਦਿਖਾਏਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਖਾਸ ਨਤੀਜਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਵੇਗਾ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।

ਰਾਇਸੀ ਦੇ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਅਗਲੇ ਸੁਪਰੀਮ ਲੀਡਰ ਬਣਨ ਦੀਆਂ ਅਟਕਲਾਂ ਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਦੇ ਇਸਲਾਮੀ ਅਧਿਆਪਨ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰਾਂ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤਜ਼ਰਬੇ ਅਤੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਵਿਆਪਕ ਨੈਟਵਰਕਿੰਗ ਦਾ ਪੂਰਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨੀਤੀਆਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਰੋਧ ਜਾਂ ਵਿਹਾਰਕ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਕਾਰਨ ਉਸੇ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣਗੀਆਂ।

ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵੱਡੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ, ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਜਾਂ ਇਨਕਲਾਬਾਂ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ, ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਲਗਾਤਾਰ ਅਸਫਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਇਬਰਾਹਿਮ ਰਈਸੀ ਇਸਲਾਮਿਕ ਗਣਤੰਤਰ ਵਿੱਚ ਤਾਕਤ ਦੇ ਸਿਖ਼ਰ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਨਜ਼ਦੀਕ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਉਹ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਆਗੂ ਬਣ ਜਾਣਗੇ।

ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਬਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਇਰਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਫਤਵੇ ਦੀ ਸੰਭਾਵੀ ਪੁਨਰ ਵਿਆਖਿਆ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਦੀ ਹੈ ਜੋ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੁਨਰ-ਵਿਚਾਰ ਹਾਲ ਹੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜੇ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂ ਹਨ ਜੋ ਅਜੇ ਤੈਅ ਕੀਤੇ ਜਾਣੇ ਹਨ।

ਈਰਾਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਦੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਸੰਭਾਵੀ ਨਤੀਜਿਆਂ ਬਾਰੇ ਡੂੰਘੀ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਘਟਨਾ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਜਾਂ ਅੰਦਰੂਨੀ ਤਖਤਾਪਲਟ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਰੂਸੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਬਾਰੇ ਚੁੱਪ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਾਰਗਰੀਟਾ ਸਿਮੋਨੀਅਨ ਵਰਗੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਮਾਂ ਬਰਬਾਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਘਟਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹਾਦਸਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਕਰੈਸ਼ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਉਦੇਸ਼ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਤਹਿਰਾਨ ਅਤੇ ਇਸਫਹਾਨ ਦੇ ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ ‘ਚ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜ਼ੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਇਬਰਾਹਿਮ ਰਾਇਸੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਸੀ ਜੋ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਈ ਆਪਣੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ਚਲਾ ਕੇ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰੂਹਾਨੀ ਦੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕਰਨ ਤੱਕ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਜ਼ਬਤ ਕੀਤੀ ਜਾਇਦਾਦ ਨੂੰ ਮੁੜ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਤੱਕ, ਨਿਆਂ ਦੀ ਤਨਦੇਹੀ ਨਾਲ ਪੈਰਵੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕਈ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਅਤੇ ਮੁੜ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿੱਤੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਕਾਰਨ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ।

ਉਸ ਦੇ ਟਰੈਕ ਰਿਕਾਰਡ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਈਰਾਨੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਹੱਕ ‘ਚ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ। ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ, ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ।

ਰੂਹਾਨੀ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਵਿੱਚ 2015 ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤਾ ਵੀ ਕਾਰਨ ਸੀ ਇਹ ਸਮਝੌਤਾ ਉਦੋਂ ਖਿੰਡ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ।

ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਾਈਡਨ ਅਤੇ ਰਈਸੀ ਦੀ ਟੀਮ ਵਿਚਾਲੇ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਗੱਲਬਾਤ ਬਹੁਤੀ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧੀ।

ਇਜ਼ਰਾਈਲ-ਗਾਜ਼ਾ ਯੁੱਧ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਲੋੜੀਂਦੀ ਕੂਟਨੀਤੀ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਅਰਬ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਈਰਾਨ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਸਨ।

ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਇਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਬਰਾਹਿਮ ਰਈਸੀ ਦੇ ਦੇਹਾਂਤ ‘ਤੇ ਸੋਗ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ-ਇਰਾਨ ਦੁਵੱਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਯਾਦ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ‘ਐਕਸ’ ‘ਤੇ ਪੋਸਟ ‘ਚ ਕਿਹਾ,‘ਇਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਇਰਾਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਮੇਰੀ ਦਿਲੀ ਹਮਦਰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਇਸ ਦੁੱਖ ਦੀ ਘੜੀ ਵਿੱਚ ਇਰਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ।’

ਈਰਾਨ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਅਮਰੀਕੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਆਬਾਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੁਸ਼ਮਣ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਾਇਸੀ ਦੀ ਮੌਤ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਆਈਆਰਆਈ (ਈਰਾਨ ਦਾ ਇਸਲਾਮਿਕ ਗਣਰਾਜ) ਆਪਣੀ ਜਾਇਜ਼ਤਾ ਵਿੱਚ ਗਿਰਾਵਟ ਅਤੇ ਇਸਦੀਆਂ ਬੇਦਖਲੀ ਨੀਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਮੁਹੰਮਦ ਮੁਖਬਰ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਇਸੀ ਦੇ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ, ਨੇ ਹੁਣ ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ, ਉਸਨੂੰ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਅੰਤਮ ਅਧਿਕਾਰ, ਸੁਪਰੀਮ ਲੀਡਰ ਅਯਾਤੁੱਲਾ ਅਲੀ ਖਮੇਨੇਈ ਦੁਆਰਾ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਮੋਖਬਰ ਨੇ ੀ੍ਰਘਛ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਬੰਧ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਵੀ, ਕਾਨੂੰਨੀ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਈਰਾਨ ਅਗਲੇ 50 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਪਾਬੰਦ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਸਮਾਚਾਰ ਏਜੰਸੀ ਆਈਆਰਐਨਏ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਈਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਤਰੀਕ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ, 28 ਜੂਨ ਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਲਈ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ 30 ਮਈ ਤੋਂ 3 ਜੂਨ ਤੱਕ ਖੁੱਲੀ ਰਹੇਗੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੀ ਮਿਆਦ 12 ਜੂਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ 27 ਜੂਨ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ।

ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਆਖ਼ਰੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਸੁਪਰੀਮ ਲੀਡਰ ਕੋਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਇਸਲਾਮਿਕ ਰਿਵੋਲੂਸ਼ਨ ਗਾਰਡ ਕੋਰਪਸ ਦੇ ਕੋਲ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਪਹਿਲੇ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਵਿਚਾਲੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਗਾਜ਼ਾ ਯੂੱਧ ਦੇ ਚਲਦਿਆਂ ਤਜ਼ਾਅ ਵਧਿਆ ਤਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨੇ ਨਹੀਂ ਲਿਆ। ਇਸ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਚਿੰਤਾ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਹ ਤਣਾਅ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਨਾ ਕਰ ਲਵੇ।ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋਇਆ।

ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਈਰਾਨ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਧਾਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ ਰੱਖਿਆਕਰਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਤਬਦੀਲੀ, ਇਸਲਾਮੀ ਗਣਰਾਜ ਲਈ ਇੱਕ ਵਾਧੂ ਚੁਣੌਤੀ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਫਲੋਰਾ

Surjit Singh Flora is a veteran journalist and freelance writer based in Brampton Canada

 

Surjit Singh Flora

6 Havelock Drive

Brampton, ON L6W 4A5

Canada

647-829-9397

ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ’ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਹੇਠ ਦਿਤਾ ਲਿੰਕ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
https://play.google.com/store/apps/details?id=in.yourhost.samajweekly

Previous articleਗੀਤ
Next articleਮਨੁੱਖੀ ਜਨਮ