ਸਿਹਤਮੰਦ ਡਾਇਟ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ

ਸੁਰਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ  
ਸੁਰਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ
(ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ) ਅੱਜ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਵਧਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਉਸ ਸੁਖ, ਸੁਰੱਖਿਆ, ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਪ੍ਰਦਾਨਗੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਡਾਇਟ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਹੈ। ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਜੀਵਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਰੋਗਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਡਾਇਟ ਹੈ। ਲੰਬੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜੀਵਨ ਲਈ, ਡਾਇਟ ‘ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖਣੀ ਜਰੂਰੀ ਹੈ। ਸਿਹਤਮੰਦ ਡਾਇਟ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ:
1. ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੇ ਖਾਣੇ ਦੀ ਚੋਣ
ਡਾਇਟ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ तभी ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਇਹ ਤਾਜਾ, ਕੁਦਰਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਰਹਿਤ ਹੋਵੇ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਜ਼हरीਲੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਹਾਨਿਕਾਰਕ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਖਪਤ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਔਰਗੈਨਿਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪੋਸ਼ਣਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਡਾਇਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਥਾਂ ਪੂਰੇ ਅਨਾਜ ਦੀ ਖਪਤ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਟੋਰੇਜ ਅਤੇ ਪਕਾਉਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਡਾਇਟ ਦੇ ਲਈ ਦੁਬਾਰਾ ਸੋਚਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
2. ਵਾਰੀਅਟੀ
ਐਂਟੀਓਕਸਿਡੈਂਟਸ, ਵਿਟਾਮਿਨ, ਮਿਨਰਲ ਅਤੇ ਫਾਈਟੋਨਿਊਟਰੀਐਂਟਸ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਪੌਦਿਆਂ, ਅਨਾਜ, ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਖਾਣੇ ਅਤੇ ਮਾਸ ਵਾਲੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੁਰਾਕਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
3. ਕੈਲੋਰੀਆਂ ਚਾਰਟ
ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਡਾਇਟ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤਾਂ ਦਾ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੰਤੁਲਿਤ ਅਨੁਪਾਤ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਦੀ ਕੈਲੋਰੀਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਉਸਦੀ ਉਮਰ, ਲਿੰਗ, ਲੰਬਾਈ, ਭਾਰ ਅਤੇ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਬਾਰਾ ਵੇਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
4. ਸ਼ੱਕਰ ਦਾ ਪੱਧਰ
ਸ਼ੱਕਰ ਦੀ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਖਪਤ ਮਧੁਮੇਹ ਵਰਗੀਆਂ ਭਿਆਨਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮੋਟਾਪਾ, ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਮੂਡ ਦੇ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ, ਗਲਤ ਇਮਿਊਨ ਫੰਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਸੰਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕਰ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਤ੍ਰਿਮ ਮਿੱਠਾਸ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸਪਾਰਟੇਮ, ਸੈਕਰਿਨ) ‘ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਟੀਵੀਆ ਜੋ ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਮਿੱਠਾਸ ਹੈ, ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
5. ਪਾਣੀ
ਪਾਣੀ ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸ਼ਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪੋਸ਼ਣਾਂ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜਾਈ ਵਿੱਚ ਜਰੂਰੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਸੰਤੁਲਿਤ ਡਾਇਟ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਪਾਣੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਕਚਰੇ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
6. ਨਮਕ
ਨਮਕ ਜਾਂ ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਫਲੂਇਡ ਬੈਲੈਂਸ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਨਰਵ ਫੰਕਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਡਾਇਟ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਣਾਈ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਨਮਕ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਪਰ ਪੋਟਾਸਿਯਮ ਅਤੇ ਸੋਡੀਅਮ ਦੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ।
7. ਫਾਈਬਰ
ਫਾਈਬਰ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤ ਹੈ ਜੋ ਕੈਂਸਰ, ਖੂਨ ਦੀ ਸ਼ੱਕਰ ਦੀਆਂ ਲੈਵਲ, ਆੰਤਾਂ ਦੇ ਮੂਵਮੈਂਟ ਅਤੇ ਭਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ‘ਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
8. ਕੈਫੀਨ
ਕੈਫੀਨ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦੀ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਖਪਤ ਹੱਡੀਆਂ ਤੋਂ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਹਾਨੀ, ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ, ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ, ਨੀਂਦ ਨਾ ਆਉਣ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਕੰਪਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।
9. ਸ਼ਰਾਬ
ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਮਿਡਰੇਟ ਖਪਤ ਕੁਝ ਫਾਇਦੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਇਸਦੀ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਪੀਣਾ ਲਿਵਰ ਫੇਲ੍ਹ, ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਕੈਂਸਰ, ਵਿਅੰਗਤਾ, ਪੈਨਕਰੇਟਾਈਟਿਸ, ਚਿੰਤਾ ਅਤੇ ਕੰਪਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
10. ਛੋਟੇ ਖਾਣੇ
ਮੈਟਾਬੋਲਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਖੂਨ ਦੀ ਸ਼ੱਕਰ ਦੇ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਖਾਣੇ ਖਾਣੇ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਲੈਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਲਈ ਆਖਿਰਕਾਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਕੈਲੋਰੀਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਫਿਰ ਉਪਰੋਕਤ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਨ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਡਾਇਟ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਕੋਈ ਵੀ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਮੂਡ ਨਾਲ ਵੱਧ ਉਜਾਲਾ ਅਤੇ ਤਾਕਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸੁਰਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ  
  
ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸਾਹਿਬ
ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ’ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਹੇਠ ਦਿਤਾ ਲਿੰਕ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
https://play.google.com/store/apps/details?id=in.yourhost.samajweekly 
Previous article…. ਕਿਉਂ ਹੈ ?
Next articleਕਵਿਤਾਵਾਂ