ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਵਿੱਚ ਬਰਫ਼ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਪਰਤਾਂ ਪਿਘਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹੇਠਾਂ ਦੀਆਂ ਚੱਟਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਭਾਰ ਵੀ ਘੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਇਕ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬਰਫ਼ ਦੀ ਚਾਦਰ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾਲ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਦੇ ਦੱਬੇ ਜੁਆਲਾਮੁਖੀ ਫਟ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਕਈ ਅਧਿਐਨਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਕਾਰਨ ਬਰਫ਼ ਦੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਦੇ ਪਿਘਲਣ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੁਆਲਾਮੁਖੀ ਦੇ ਫਟਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਿਘਲਣ ਵਾਲੀ ਬਰਫ਼ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੈਗਮਾ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਫਟਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਬਰਫ਼ ਦੀ ਚਾਦਰ ਪਿਘਲਣ ਨਾਲ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਦੇ ਜੁਆਲਾਮੁਖੀ ‘ਤੇ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਕਿ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਪਿਘਲਣ ਵਾਲੀ ਬਰਫ਼ ਸਬ-ਗਲੇਸ਼ੀਅਲ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਫਟਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਅਤੇ ਤੀਬਰਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮੈਗਮਾ ਚੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਅਸਥਿਰ ਗੈਸਾਂ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੈਗਮਾ ਵਿੱਚ ਘੁਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਦਬਾਅ ਘੱਟ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਾਹਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੈਗਮਾ ਚੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਬਾਅ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਟਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਾਪਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੈਂਕੜੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਮਾਨਵਤਾਤਮਕ ਗਰਮੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜਾਰੀ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਦਾ ਫਟਣਾ ਸਤ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ, ਪਰ ਬਰਫ਼ ਦੀ ਚਾਦਰ ‘ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਫਟਣ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਗਰਮੀ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਪਿਘਲਣ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਰਫ਼ ਦੀ ਚਾਦਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਬਰਫ਼ ਪਿਘਲਣ ਅਤੇ ਜੁਆਲਾਮੁਖੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ’ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਹੇਠ ਦਿਤਾ ਲਿੰਕ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
https://play.google.com/store/apps/details?id=in.yourhost.samajweekly
