“ਪੇਰੀਆਰ ਦੇ ਮਨੁੱਖਤਾਵਾਦੀ ਅਤੇ ਤਰਕਵਾਦੀ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ “

 (ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ) ਰਾਮਾਸਾਮੀ ਪੇਰੀਆਰ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨ, ਚਿੰਤਕ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਵਜੋਂ ਸਤਿਕਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਮਾਨਤਾ ਲਈ ਸਵੈ-ਸਤਿਕਾਰ ਅੰਦੋਲਨ ਅਤੇ ਦ੍ਰਵਿੜ ਕੜਗਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ‘ਫਾਦਰ ਆਫ਼ ਦਾ ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਅੰਦੋਲਨ’ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਲਿੰਗ ਅਤੇ ਜਾਤੀ ਅਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗਾਵਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲਾ ਦਿੱਤਾ। 2021 ਤੋਂ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਰਾਜ ਉਸ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਨੂੰ ‘ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਦਿਵਸ’ ਵਜੋਂ ਵੀ ਮਨਾਉਂਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 17 ਸਤੰਬਰ 1879 ਨੂੰ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਇਰੋਡ ਵਿੱਚ ਪਿਤਾ ਵੈਂਕਟਾ ਨਾਈਕਰ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਚਿੰਨਾਤਾਈ ਦੇ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਦੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਖ਼ਾਸਕਰ ਭਾਰਤੀ ਜਾਤੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਖਿਲਾਫ, ਨੀਵੇਂ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤੇ ਗਾਏ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਲੜਦੇ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਰੂਸ ਤੇ ਹੋਰ ਯੂਰਪੀ ਮੁਲਕਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰ ਕੇ ਸਾਮਵਾਦ ਦਾ ਅਸਰ ਵੀ ਕਬੂਲਿਆ। ਉਹ ਮੁੱਢਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵੀ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਸਨ ਕਰ ਸਕੇ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਲੱਗਣਾ ਪਿਆ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪੂਜਾ-ਪਾਠ ਚੱਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਪਰ ਆਪਣੀ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਸੋਚ ਸਦਕਾ ਉਹ ਜ਼ਾਤੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਲਿਤਾੜੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਕੀਕਤ ਉੱਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਰਾਮਾਸਵਾਮੀ ਪੇਰੀਆਰ ਦੀ ਸੋਚ ਵਿੱਚ ਇਨਕਲਾਬੀ ਮੋੜ 1904 ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਉਹ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਥਿਤ ਕਿਸੇ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾਂਸ਼ੀ (ਵਾਰਾਣਸੀ) ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਕਿਸੇ ਨਰਾਜ਼ਗੀ ਕਾਰਨ ਘਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਤੀਵਾਦੀ ਵਿਤਕਰੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਥੇ ਮੁਫ਼ਤ ਭੋਜ ਵਿੱਚੋਂ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਭੋਜਨ ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਖਾਸ ਵਰਗ ਲਈ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਰਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਬਹੁਤ ਭੁੱਖੇ ਤੇ ਕੋਲ ਪੈਸੇ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਭੇਸ਼ ਬਦਲ ਕੇ ਉੱਥੇ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਮੁੱਛਾਂ ਕਾਰਨ ਪਛਾਣੇ ਗਏ। ਦਰਬਾਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧੱਕੇ ਦੇ ਕੇ ਭਜਾ ਦਿੱਤਾ। ਮਜਬੂਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੱਤਲਾਂ ਦੇ ਢੇਰ ਤੋਂ ਜੂਠਾ ਬਚਿਆ ਭੋਜਨ ਖਾਣਾ ਪਿਆ। ਇਹ ਦੇਖਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਹੋਇਆ ਕਿ ਜਾਤੀ ਵਿਤਕਰੇ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਖਾਣਾ ਵੀ ਖਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਜਿਹੜਾ ਦੱਖਣ ਦੇ ਕਿਸੇ ਗੈਰ ਧਾਰਮਿਕ ਬੰਦੇ ਵਲੋਂ ਤਿਆਰ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੇਰੀਆਰ ਨੇ ਸਾਂਝੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਤੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇਣ ਅਤੇ ਅੰਦੋਲਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਹ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ, ਇਸ ਅਹਿਸਾਸ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਹਰ ਕੋਈ ਇੱਕ ਬਰਾਬਰ ਨਾਗਰਿਕ ਹੈ ਅਤੇ ਜਾਤੀ ਅਤੇ ਨਸਲ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਮਤਭੇਦ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਨਿਰਦੋਸ਼ ਅਤੇ ਅਣਜਾਣ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਪੇਰੀਆਰ ਤਰਕ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਾਧਨ ਦਾ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਮਿਲਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰਾਮਾਸਾਮੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਤਰਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਤਾਮਿਲ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਫਿਰਕੂ ਮਤਭੇਦਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਡੂੰਘੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਰਾਮਾਸਾਮੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਏ ਸਨ। ਪੇਰੀਆਰ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਦਾ ਅਧਾਰ ਤਰਕਵਾਦ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾਮੂਲੀ ਸਰਮਾਏਦਾਰ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ, ਗਰੀਬ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਇੱਕ ਅਧੀਨ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਸ਼ੋਸ਼ਿਤ ਲੋਕ ਉੱਠ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਤਰਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲਈ ਕਰਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇ ਉਹ ਸੋਚਣ ਲੱਗ ਪੈਣ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਬਾਕੀਆਂ ਵਾਂਗ ਮਨੁੱਖ ਹਨ, ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਗ਼ੈਬੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਰੀਬੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜਨਮ ਨੇ ਦੂਜਿਆਂ ਉੱਤੇ ਉੱਤਮਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜਗਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਹਰ ਸੰਭਵ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪੇਰੀਆਰ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਸਿਆਣਪ ਸੋਚ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਸੋਚ ਦਾ ਬਰਛਾ-ਸਿਰ ਤਰਕਵਾਦ ਹੈ। ਜਾਤੀ ਬਾਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੋਈ ਹੋਰ ਜੀਵ ਆਪਣੀ ਜਮਾਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਜਾਂ ਬੇਇੱਜ਼ਤੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਪਰ ਮਨੁੱਖ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਜੀਵ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਬੁਰਾਈਆਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਜੋ ਮਤਭੇਦ, ਨਫ਼ਰਤ, ਵੈਰ, ਪਤਨ, ਗਰੀਬੀ ਅਤੇ ਬੁਰਾਈਆਂ ਪ੍ਰਚੱਲਿਤ ਹਨ, ਉਹ ਸਿਆਣਪ ਅਤੇ ਤਰਕਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਹਨ ਨਾ ਕਿ ਰੱਬ ਜਾਂ ਸਮੇਂ ਦੀ ਬੇਰਹਿਮੀ ਕਾਰਨ। ਰਾਮਾਸਾਮੀ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਰਸਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਸਵੈ-ਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਪੇਰੀਆਰ ਨੇ ਪੂੰਜੀਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਸੀਨਰੀ ਦੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਇਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਲਈ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈਆਂ। ਉਸ ਦੇ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਤਰਕਵਾਦ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਜੀਵਨ ਦਾ ਰਾਹ ਦਿਖਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਾਕਤਾਂ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬੀ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਸਵੈ-ਮਾਣ ਜਾਂ ਵਿਗਿਆਨਕ ਗਿਆਨ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਖ਼ਿਤਾਬ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਜਾਂ ਦੌਲਤ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨਕ ਦੇਸ਼ ਗ੍ਰਹਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਦੇਸ਼ ਭੇਜ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਅਸੀਂ ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਮਰੇ ਹੋਏ ਪੁਰਖਿਆਂ ਨੂੰ ਚਾਵਲ ਅਤੇ ਅਨਾਜ ਭੇਜ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, ਰਾਮਾਸਾਮੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ “ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ, ਧਰਮ ਅਤੇ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਲੋਕ ਸੀ ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦਿੱਤਾ ਹੁਣ ਵਕਤ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਧੋਖਾ ਦੇਣ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਤਰਕਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾਵਾਦ ਨੂੰ ਜਗ੍ਹਾ ਦਿਓ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਰੋਧ ਜੋ ਤਰਕਵਾਦ, ਵਿਗਿਆਨ ਜਾਂ ਅਨੁਭਵ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇੱਕ ਦਿਨ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦਿਨ ਧੋਖਾਧੜੀ, ਸੁਆਰਥ, ਝੂਠ ਅਤੇ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰੇਗਾ। ਰਾਮਾਸਾਮੀ ਦਾ ਸਵੈ-ਮਾਣ ਦਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਸੰਸਾਰ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਉਸ ਦੇ ਅਕਸ’ ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਫ਼ਲਸਫ਼ਾ ਇਹ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਕਾਰਜ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਸੋਚ ਉੱਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਹਰ ਵਸਤੂ ਅਤੇ ਹਰ ਕਾਰਜ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਜਾਂਚ ਪੜਤਾਲ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਕਰੇ ਅਤੇ ਗੁਲਾਮੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰਕਹੀਣ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਸਵੈ-ਮਾਣ ਦੇ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਨੇ ਸਿਖਾਇਆ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਤਰਕ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਸਹੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਨੂੰ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਸੋਚ ਤੋਂ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਰਕ ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਸਿੱਟਿਆਂ ਦਾ ਹਰ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸਨਮਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਤਰਕ’ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੁਆਰਾ’ ਸਹੀ ‘ਮੰਨੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਜਾਂ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਨਾ। ‘ਆਜ਼ਾਦੀ’ ਅਤੇ ‘ਸਵੈ-ਮਾਣ’ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅੰਤਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਰਾਮਾਸਾਮੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਪੀਲ ਸਵੈ-ਮਾਣ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਮੰਨਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਹਾਸਿਏ ਤੇ ਰੱਖੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਜ਼ਾਤ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਮਾਣ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਰੱਖਿਆ। ਪੇਰੀਆਰ ਨੇ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸ਼ਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਵਲੋਂ ਜ਼ਾਤੀ ਅਤੇ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਉਲਝਾਈ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਮਾਨਵਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹੱਕ ਮਿਲਣ। 19 ਦਸੰਬਰ 1973 ਨੂੰ ਚੇਨਈ ਦੇ ਤਿਆਗਰਾਇਆ ਨਗਰ ਵਿਖੇ ਆਪਣੀ ਆਖਰੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ, ਰਾਮਾਸਾਮੀ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਬਰਾਬਰੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ 24 ਦਸੰਬਰ 1973 ਨੂੰ ਰਾਮਾਸਾਮੀ ਪੇਰੀਆਰ ਦੀ 94 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਤੋਂ ਰੁਖ਼ਸਤ ਹੋ ਗਏ।

ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ’ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਹੇਠ ਦਿਤਾ ਲਿੰਕ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
https://play.google.com/store/apps/details?id=in.yourhost.samajweekly