ਓਦੋਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੋਰੀ ਫੜੀ ਜਾਵੇਗੀ!

(ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ)
– ਕਰਮਜੀਤ ਕੌਰ
ਰਿਸਰਚ ਸਕਾਲਰ, ਪੰਜਾਬੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪਟਿਆਲਾ।

ਮੇਰੇ ਨਾਨਕਿਆਂ ਤੋਂ ਫੋਨ ਆਇਆ ਤੇ ਮਾਮੀ ਜੀ ਨੇ ਮਾਂ ਨੂੰ ਆਡਰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ‘ਮਾਰੇ ਵਾਸਤੇ ਮੰਜੇ ਬਣਵਾ ਦੀਏ ਔਰ ਭਰਕੇ ਵੀ ਛੋਡ ਦੀਓ’  ਮਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ ਵੀ ਤੂੰ ਭਰ, ਅੱਗੋ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਵਾਲਾ ਭਰ, ਫਸ ਗਈ ਨਯਾਣੀ ਜ਼ਿੰਦ, ਮੈਂ ਵੀ ਹਾਂ ਕਰਤੀ ਪਰ ਇੱਕ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੀ ਵੀ ਮਾਸੀ ਹੋਰਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਦੋ ਮੰਜੇ ਭਰਾਓ ਤੇ ਮੈਂ ਸਿੰਪਲ ਮੰਜਾ ਭਰਾਂਗੀ। ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਵਾਂਗਰੂਆਂ ਨੂੰ ਕਿ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਸਿੰਪਲ ਤੇ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਵਾਲੇ ਮੰਜਿਆ ਦਾ ਪਰ ਮੰਜੇ ਭਰਨੇ ਜਰੂਰੀ ਸੀ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮਾਮੀ ਨੇ ਮਾਂ ਨਾਲ ਰੁੱਸ ਜਾਣਾ ਸੀ, ਮੈਨੂੰ ਏਦਾ ਸੀ ਕਿ ਸਿੰਪਲ ਮੰਜੇ ਭਰਨ ਨਾਲ ਮੇਰੀ ਮਿਹਨਤ ਵੀ ਬਚ ਜਾਵੇਗੀ ਤੇ ਕੰਮ ਵੀ ਜਲਦੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਪਰ ਮਜ਼ਾਲ ਆ ਮਾਂ ਮੰਨੇ। ਚਲੋ ਕਰਦੇ ਕਰਾਉਂਦੇ ਮੈਂ ਮੰਜਾ ਇਕ ਆਂਟੀ ਦੀ ਮਦੱਦ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜੋ ਆਂਟੀ ਮੰਜਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਆਏ ਸਨ ਉਹ ਵੀ ਮਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ ਹਾਮੀ ਭਰਦਿਆਂ ਕਹਿਣ ਲਗੇ,”ਕੰਮ ਤਾਂ  ਸਿੱਖਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਨੇ।” ਮੈਂ ਗੱਲ ਹਾਸੇ ਮਜ਼ਾਕ ‘ਚ ਲੈ ਗਈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਸਹੁਰੇ ਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਮੇਰੀ ਹੀ ਉਡੀਕ ਕਰਦੇ ਨੇ, ਵੀ ਮੈਂ ਜਾ ਕੇ ਮੰਜੇ ਭਰੂ ਪਰ ਦੂਸਰੇ ਹੀ ਪਲ ਖ਼ਿਆਲ ਆਇਆ ਕਿ ਜਿੰਨੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਲੋਕ ਵਿਰੋਧੀ ਨੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਉਤੋਂ ‘ਘਰ-ਘਰ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਲਾਰੇ ਤੇ ਸਭ ਦਾ ਸਾਥ ਸਭ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ‘ ਦੇ ਖੋਖਲੇ ਵਾਅਦੇ ਅਤੇ ਗੈਸਟ ਫੈਕਲਟੀ, ਪੀਟੀਏ ਤੇ ਭਰਤੀ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੀਆਂ ਨਿਗੁਣੀਆਂ ਤਨਖਾਹਾਂ ਉਹ ਵੀ ਸਾਲ ਭਰ ਯੂਨੀਵਰਸਟੀ ਵੱਲੋਂ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਤਾਂ ਜੇਕਰ ਕੰਮ ਆਉਂਦਾ ਹੋਊ ਤਾਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਅਪਣਾ ਹੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਮੈਂ ਮੰਜਾ ਭਰਨ ਲੱਗ ਪਈ, ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਭਰਦੀ ਰਹੀ, ਮੇਰੀਆਂ ਉਂਗਲਾਂ ਦੇ ਨਸੂਰ ਫੱਟ ਗਏ, ਕਮਰ ‘ਚ ਦਰਦ ਉੱਠ ਖੜਿਆ, ਤੇ ਫਿਰ ਇਸ ਕੰਮ ਤੋਂ ਮੈਂ ਐਨਾਂ ਅੱਕ ਗਈ ਕਿ ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਨਾਨਕਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਸਣ ਲੱਗ ਪਈ। ਮੈਂ ਇਕ ਦਮ ਹੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਇੱਕ ਮੰਜਾ ਭਰਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕਿੰਨੀ ਹੋਊ, ਮਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਸੁਣ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਹੈਰਾਨ ਹੋਈ ਕਿ ਸਿੰਪਲ ਮੰਜੇ ਦੀ ਭਰਾਈ ਕੇਵਲ 250 ਰੁਪਏ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਵਾਲੇ ਮੰਜੇ ਦੇ 300 ਰੁਪਏ! “ਜਿਸ ਮੰਜੇ ਨੂੰ ਭਰਨ ਨੂੰ 2 ਦਿਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਕਿਰਤ ਦਾ ਮੁੱਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਘੱਟ”, ਮੈਂ ਸੋਚਾਂ ‘ਚ ਪੈ ਗਈ।

ਯਾਰ.. ਹੱਦ ਹੀ ਹੋਈ ਪਈ ਐ, ਕਿਰਤ ਕਰੋ ਦਾ ਹੋਕਾ ਨਾਨਕ ਨੇ ਦਿਤਾ ਸੀ ਪਰ ਸਮਾਜ ਤਾਂ ਨਾਨਕ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਉਲਟ ਲੀਹ ਤੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਮਾਜ ਤਾਂ ਅੱਜ ਮਿਹਨਤਕਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕਿਰਤ ਤੇ ਡਾਕੇ ਮਾਰਨ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤੇ ਔਰਤ ਦੀ ਕਿਰਤ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਲੁੱਟ ਤਾਂ ਇਸ ਕਦਰ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਿਹਨਤ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਨਿਗੁਣਾ, ਤੁੱਛ ਤੇ ਸਸਤਾ ਆਂਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਆਂਟੀ ਮੰਜਾ ਭਰਨਾ ਦੱਸ ਕੇ ਗਏ ਸੀ, ਉਹ ਕਦੇ ਮੰਜੇ ਭਰਕੇ ਕਦੇ ਕੋਟੀਆਂ, ਕਦੇ ਦਰੀਆਂ ਬੁਣਕੇ, ਕਦੇ ਖੇਤਾਂ ‘ਚ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਘਰ ਦੀ ਕਬੀਲਦਾਰੀ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਹਦੀ ਕਿਰਤ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ / ਤਵੱਜੋ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਮੈਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਿਲਾਈ, ਬੁਣਾਈ, ਕਢਾਈ ਆਦਿ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਵੇਖਿਆ ਜੋ ਘਰ ਦੀ ਕਬੀਲਦਾਰੀ ‘ਚ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਿਆਂ ਹਨ ਫਿਰ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਹੀ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਘਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹੀ ਕੀ ਓਂ? ਮਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇਕਦਮ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਰੀ, “ਕੁੜੀਏ ਚਾਹ ਪੀ ਲੈ ਠੰਡੀ ਹੋਜੂ”, ਤਾਂ ਮੈਂ ਇਕਦਮ ਸੋਚਾਂ ਦੇ ਤਾਣੇ-ਬਾਣੇ ‘ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਆਈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀ ਠੰਡੀ ਹੋਊ ਜਦੋਂ ਸਮਾਜ ਦਾ ਪੜਿਆ ਲਿਖਿਆ, ਸੂਝਵਾਨ ਤਬਕਾ ਹੀ ਕਿਰਤ ਦੀ ਸਵੇਰੇ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਨਿੱਤ ਹੁੰਦੀ ਲੁੱਟ ਨੂੰ ਗਟ-ਗਟ ਪੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੱਭ ਸੋਚਦੀ ਨੂੰ ਮੈਨੂੰ ਜਗਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਇਹ ਸਤਰਾਂ ਯਾਦ ਆ ਗਈਆਂ:
ਜਿਸ ਦਿਨ ਔਰਤ ਦੀ ਕਿਰਤ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਹੋਵੇਗਾ, ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚੋਰੀ ਫੜੀ ਜਾਵੇਗੀ।
  ਸੰਪਰਕ:95927080333
Previous articleਕਿਰਨ ਬਾਲਾ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਰ ਦੀ ਬਾਂਹ ਫੜ੍ਹੇ  ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ  ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ :- ਗੁਮਟਾਲਾ
Next articleਬੇਰਿਹਮੇ ਬੰਦੇ