ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐੱਸ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਰਹੱਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ‘ਤੇ ਵੱਡਾ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੀਜਿੰਗ ਨਾਲ ਲਗਭਗ 75 ਫੀਸਦੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਫੌਜਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਕੁਝ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਸਾਡੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਹਨ। 2020 ‘ਚ ਜੋ ਹੋਇਆ ਉਹ ਕਈ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਸੀ, ਚੀਨ ਨੇ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ‘ਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ‘ਚ ਫੌਜ ਭੇਜੀ। ਅਸੀਂ, ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ। ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਰਹੱਦੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਪ੍ਰਗਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਜੇਨੇਵਾ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਸਕਿਓਰਿਟੀ ਪਾਲਿਸੀ ‘ਚ ਰਾਜਦੂਤ ਜੀਨ-ਡੇਵਿਡ ਲੇਵਿਟ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ‘ਚ ਸਰਹੱਦੀ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਫੌਜਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮੁੱਦੇ ਲਗਭਗ 75 ਫੀਸਦੀ ਤੱਕ ਹੱਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਇਹ ਹੈ। ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਫੌਜੀਕਰਨ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, “ਜੇਕਰ ਫੌਜਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਵਾਪਸੀ ਦਾ ਕੋਈ ਹੱਲ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸਬੰਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਨੇ 2020 ਬਾਰੇ ਵੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਝੜਪ ਹੋਈ ਸੀ। ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੂਨ 2020 ਵਿੱਚ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਝੜਪਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਇਸ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਬਾਕੀ ਸਬੰਧ ਇਸ ਤੋਂ ਅਛੂਤੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਚੀਨ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਸਬੰਧ ਹਨ “ਅਣਉਚਿਤ ਅਤੇ ਅਸੰਤੁਲਿਤ” ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾੜਾ ਸਮਾਂ ਵੀ ਆਇਆ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਇਸ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਮੁੜ ਲੀਹ ‘ਤੇ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਅਜਿਹੇ ਦੇਸ਼ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਇੱਕ ਅਰਬ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਤਰੱਕੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਅਸਰ ਉਸ ਦੇ ਆਂਢ-ਗੁਆਂਢ ‘ਤੇ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਹੋਣ ਦਾ ਮਾਣ ਵੀ ਹਾਸਲ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨੇ 29 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਬੀਜਿੰਗ ਵਿੱਚ 31ਵੀਂ ਡਬਲਯੂਐਮਸੀਸੀ ਮੀਟਿੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਦੋਵਾਂ ਪੱਖਾਂ ਨੇ ਸਬੰਧਤ ਦੁਵੱਲੇ ਸਮਝੌਤਿਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਰਹੱਦੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੇ LAC ਦੇ ਨਾਲ ਸਥਿਤੀ ‘ਤੇ “ਸਪੱਸ਼ਟ, ਰਚਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਅਗਾਂਹਵਧੂ” ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕੂਟਨੀਤਕ ਅਤੇ ਫੌਜੀ ਚੈਨਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸੰਪਰਕ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ।
ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ’ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਹੇਠ ਦਿਤਾ ਲਿੰਕ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
https://play.google.com/store/apps/details?id=in.yourhost.samajweekly