ਸੁਰਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ
(ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ) ਦੁਨੀਆ ਆਧੁਨਿਕ ਜੀਵਨ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਮਹੱਤਵ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਸਿਰਫ਼ ਆਨੰਦ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹਨ। ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਸਾਡੀ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮਾਨਸਿਕ ਭਲਾਈ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਤੱਕ, ਸਾਡੇ ਰੋਜਾਨਾ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ ਸਿਹਤ ਲਾਭ
ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲਾਭ ਇਸਦਾ “ਸੂਰਜੀ ਵਿੱਟਾਮਿਨ” ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵਿੱਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਚਮੜੀ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਵਿੱਟਾਮਿਨ ਡੀ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੱਡੀਆਂ, ਦੰਦਾਂ ਅਤੇ ਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਜਰੂਰੀ ਹੈ। ਵਿੱਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਘਾਟ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਓਸਟਿਓਪੋਰੋਸਿਸ, ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਕੈਂਸਰ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟਸ ਆਫ਼ ਹੈਲਥ (NIH) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 42% ਵੱਡੇ ਲੋਕ ਵਿੱਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੀ ਘਾਟ ਨਾਲ ਪੀੜਿਤ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਨਿਯਮਿਤ ਸੂਰਜ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦਾ ਮੂਡ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਨਾਲ ਵੀ ਸੰਬੰਧ ਹੈ। ਖੋਜ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੁਦਰਤੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਸੇਰੋਟੋਨਿਨ—ਇੱਕ ਨਿਊਟਰਾਂਸਮੀਟਰ ਜੋ ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਭਲਾਈ ਦੇ ਅਨੁਭਵਾਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਸੀਜ਼ਨਲ ਐਫੈਕਟਿਵ ਡਿਸਆਰਡਰ (SAD), ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਡਿਪ੍ਰੈਸ਼ਨ ਹੈ ਜੋ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਸਰਦੀ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਜਦੋਂ ਰੋਸ਼ਨੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਨਕਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਲਾਈਟ ਥੈਰੇਪੀ ਦੁਆਰਾ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਅਤੇ ਇਮਿਊਨ ਫੰਕਸ਼ਨ
ਹਾਲੀਆ ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਇਮਿਊਨ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। *Nature* ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਵਿੱਟਾਮਿਨ ਡੀ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਮੋਡਿਊਲੇਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇੰਫੈਕਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਆਟੋਇਮਿਊਨ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਬੰਧ COVID-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਖੋਜਕਰਤਾ ਵੇਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਵਿੱਟਾਮਿਨ ਡੀ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ‘ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਸੰਤੁਲਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ
ਜਦੋਂ ਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲਾਭ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਕਾਫ਼ੀ ਸੂਰਜ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿਚ ਆਉਣਾ ਅਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਪਰਾਬੈੰਗਣ (UV) ਕਿਰਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਹੈ। UV ਕਿਰਨਾਂ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੰਪਰਕ ਨਾਲ ਚਮੜੀ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ, ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰ ਸੁਝਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰੀ 10 ਤੋਂ 30 ਮਿੰਟ ਸੂਰਜ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਉਣ, ਚਮੜੀ ਦੇ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ, ਮੌਜੂਦਗੀ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਲਾ ਕੱਪੜਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਸਤੇ ਕ੍ਰੀਮ ਵਰਤਣ।
ਬਾਹਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੋਜਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ, ਜਨਤਾ ਦੇ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਬਾਹਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਾਰਕਾਂ, ਟ੍ਰੇਲਾਂ, ਅਤੇ ਸਮੁਦਾਇਕ ਬਾਗਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਣ ਲਈ ਅਹਿਮ ਥਾਂਵਾਂ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਚਾਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪਾਠਕ੍ਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰੀ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ਰਾਹੀ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸਨੀ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸੰਕੇਤ
ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਤੇਜ਼-ਗਤੀ ਵਾਲੀ, ਤਕਨੀਕੀ-ਚਾਲਿਤ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਇਹ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ ਸਰਲ ਪਰੰਤੂ ਗੰਭੀਰ ਲਾਭਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਭੁੱਲੀਏ। ਵਿੱਟਾਮਿਨ ਡੀ ਉਤਪਾਦਨ ਦੁਆਰਾ ਸਰੀਰਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮੂਡ ਅਤੇ ਇਮਿਊਨ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਣ ਤੱਕ, ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਇੱਕ ਕੁਦਰਤੀ ਉਪਚਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਅਕਸਰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੂਰਜ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕਤਾ ਦੇ ਕੇ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਕੇ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸਮੁੱਚੇ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਭਲਾਈ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਸੂਰਜ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਉਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸਰਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਕਦਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਸੁਖਦਾਈ ਭਵਿੱਖ ਵੱਲ ਚੱਲਣ ਲਈ ਚੁੱਕ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ’ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਹੇਠ ਦਿਤਾ ਲਿੰਕ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
https://play.google.com/store/apps/details?id=in.yourhost.samajweekly
https://play.google.com/store/apps/details?id=in.yourhost.samajweekly