*ਮਿੰਨੀ ਕਹਾਣੀ – ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿਚਲੀ ਕੁੜੱਤਣ*

ਜਸਵਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸ਼ਰਮਾ 
ਜਸਵਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸ਼ਰਮਾ 
 (ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ) ਮਾਂ ਮੈਂ ਘਰ ਸੰਭਾਲਦਿਆਂ ਬਹੁਤ ਥੱਕ ਗਈ ਹਾਂ। ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਮੇਰੀ ਥਕਾਵਟ ਨਹੀਂ ਦੇਖਦਾ ! ਮੈਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਆਰਾਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਘਰ ਆਉਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੀ ਹਾਂ, ਆਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਆਵਾਂਗੀ, ਉਹ ਉਥੋਂ ਹੀ ਸਕੂਲ ਜਾਣਗੇ। ਆਖ਼ਰ ਸਹੁਰੇ ਤੇ ਪੇਕੇ ਇੱਕੋ ਸ਼ਹਿਰ ਹੋਣ ਦਾ ਕੁਝ ਫ਼ਾਇਦਾ ਤਾਂ ਮਿਲੇ | ਨਿਸ਼ਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ੋਨ ‘ਤੇ ਕਿਹਾ।
 ਮਾਂ ਨੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸਿਓਂ ਕਿਹਾ- ਹਾਂ ਧੀਏ, ਜਦੋਂ ਮਰਜ਼ੀ ਆ ਜਾ, ਆਖ਼ਰ ਇਹ ਤੇਰਾ ਵੀ ਘਰ ਹੈ। ਠੀਕ ਹੈ ਮਾਂ ਮੈਂ ਕੱਲ੍ਹ ਹੀ ਆ ਜਾਵਾਂਗੀ, ਨਿਸ਼ਾ ਨੇ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਕਿਹਾ। ਹਾਂ ਬੇਟਾ, ਕੱਲ੍ਹ ਆ ਜਾ, ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਾਂਗੀ, ਹੁਣ ਮੈਂ ਫੋਨ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਵਾਂ, ਮੈਂ ਮੰਦਰ ਵੀ ਜਾਣਾ ਹੈ, ਮਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ|
 ਕਮਲਾ ਨੇ ਫ਼ੋਨ ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸਿੱਧੀ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਚਲੀ ਗਈ। ਉਸ ਨੇ ਰਸੋਈ ਵਿਚ ਖਾਣਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਆਪਣੀ ਨੂੰਹ ਨੂੰ ਕਿਹਾ – ਪੂਜਾ, ਸੁਣੋ, ਨਿਸ਼ਾ ਕੱਲ੍ਹ ਆ ਰਹੀ ਹੈ, ਅੱਜ ਬਾਜ਼ਾਰ ਜਾ ਕੇ ਫਲ, ਸਬਜ਼ੀ ਅਤੇ ਮਠਿਆਈ ਲੈ ਆਓ।
 ਮੇਰੀ ਗਰੀਬ ਧੀ ਆਪਣੇ ਸਹੁਰੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰ ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਉਸ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਜੇ ਉਹ ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਰੁਕੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾ ਮਨ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਠੀਕ ਰਹੇਗੀ।
 ਆਪਣੀ ਸੱਸ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਬਦ ਸੁਣ ਕੇ ਪੂਜਾ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਮੁਰਝਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਮਨ ਹੀ ਮਨ ਸੋਚਣ ਲੱਗੀ, ਕਾਸ਼ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੀ ਥਕਾਵਟ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕਦੇ। ਮੈਂ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਸਾਰਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਝਾੜੂ-ਪੋਚਾ, ਭਾਂਡੇ, ਰੋਟੀ ਪਕਾਉਣਾ, ਬਜ਼ਾਰ ਜਾਣਾ ਤਾਂ ਜੋ ਸਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਮੁਸ਼ਕਲ ਪੇਸ਼ ਨਾ ਆਵੇ। ਕਾਸ਼ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ।
 ਤੁਹਾਡੀ ਧੀ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਵੀ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਇੱਥੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਮੈਂ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੀ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਕੋਲ ਜਾਂਦੀ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਹਾਂ, ਮੇਰਾ ਵੀ ਮਨ ਹੈ, ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਕੋਲ ਜਾ ਕੇ ਥੋੜਾ ਆਰਾਮ ਕਰਾਂ, ਸੁੱਖ-ਦੁੱਖ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਕੇ ਮਨ ਹਲਕਾ ਕਰਾਂ। ਹੇ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ! ਹੁਣ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਕਰੋ ਕਿ ਮੇਰੀ ਸੱਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਖੁੱਲ ਜਾਣ, ਉਹ ਮੇਰੀ ਥਕਾਵਟ ਵੀ ਦੇਖ ਸਕੇ।
 ਸ਼ਾਮ ਤੱਕ ਇੰਝ ਜਾਪਦਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਪੂਜਾ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਲਈ ਹੋਵੇ। ਨਿਸ਼ਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਸੱਸ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਇਸ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦੀ। ਕਮਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੇਰੀ ਸੱਸ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਨਕਾਰ ਕਿਵੇਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ? ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੇ ਤੈਨੂੰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਰੋਕਿਆ। ਇਸ ਵਾਰ ਕੀ ਹੋਇਆ? ਮੈਨੂੰ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੇ, ਮੈਂ ਸਮਝਾਉਂਦੀ ਹਾਂ।
 ਨਿਸ਼ਾ ਨੇ ਫੋਨ ਆਪਣੀ ਸੱਸ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਕਮਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਨਮਸਕਾਰ ਭੈਣ ਜੀ! ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਕੁੜਮਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਦੱਸੋ। ਦਰਅਸਲ ਨਿਸ਼ਾ ਕੱਲ੍ਹ ਤਿਉਹਾਰ ਕਾਰਨ, ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਚੰਗਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਭੇਜ ਦਿਓ।
 ਨਿਸ਼ਾ ਦੀ ਸੱਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਦੇਖੋ ਭੈਣ ਜੀ, ਤੁਹਾਡੀ ਬੇਟੀ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਰੋਕਿਆ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ‘ਤੇ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਨੂੰਹ ਪੂਜਾ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ। ਉਸ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਕਿ ਪੂਜਾ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਲਈ। ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਜਾ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਭੇਜਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸੋਹਰੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਵੇਗੀ, ਮੈਂ ਨਿਸ਼ਾ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਭੇਜਾਂਗੀ |
 ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲ ਜੋ ਮੇਰੇ ਖਿਆਲ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਮਝ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਨੂੰਹ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਧੀ ਵਾਂਗ ਜਾਂ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿਚ ਬੰਦ ਰੱਖੋਗੇ, ਤਾਂ ਇਕ ਦਿਨ ਆਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬੋਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ ਫਿਰ ਉਹ ਤੁਹਾਡੀ ਗੱਲ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੁਣੇਗੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਚਾਹੇਗੀ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਘਰ ਜਾਏਗੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਬਿਹਤਰ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੁਝ ਬਦਲਾਅ ਲਾਗੂ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਦੀ ਮਿਠਾਸ ਵਿਗੜ ਨਾ ਜਾਵੇ।
 ਕਮਲਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕੁੜਮਣੀ ਦੇ ਹਰ ਸ਼ਬਦ ਵਿੱਚ ਸੱਚ ਦੇਖਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਧੀ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਅੰਨ੍ਹੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨੂੰਹ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਨੂੰਹ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਰੱਖਦੀ ਸੀ।
 ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਨਿਸ਼ਾ ਵੀ ਆਪਣੀ ਭਰਜਾਈ ਬਾਰੇ ਇਹ ਗੱਲਬਾਤ ਸੁਣ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਭਰਜਾਈ ਨਾਲ ਕਦੇ ਵੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਥੋੜ੍ਹਾ ਉਦਾਸ ਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
 ਕਮਲਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨੂੰਹ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੂਜਾ, ਨਿਸ਼ਾ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਨਹੀਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਤੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਜਾ ਆ। ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਪੂਜਾ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਚਮਕ ਆ ਗਈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਸੱਸ ਨੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇਆਮ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਜਾਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਸੀ।
 ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਪੂਜਾ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਚਲੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਾਰ ਉਹ ਇਕ-ਦੋ ਦਿਨ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਪੂਰਾ ਹਫ਼ਤਾ ਰਹੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਵਾਪਸ ਆਈ ਤਾਂ ਉਸ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ‘ਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਚਮਕ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।
 ਪੂਜਾ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਿਸ਼ਾ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਾਰ ਉਹ ਖੁਦ ਖੁਸ਼ੀ-ਖੁਸ਼ੀ ਆਪਣੀ ਭਰਜਾਈ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਖੂਬ ਗੱਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ।
 ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਪੂਜਾ ਆਪਣੇ ਸਹੁਰਿਆਂ ਦੇ ਬਦਲੇ ਹੋਏ ਰਵੱਈਏ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਸੀ, ਹੁਣ ਉਹ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਸਭ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਾ ਕਹੇ ਜਾਂ ਨਾ ਕਰੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇ।
 ਕਮਲਾ ਖੁਦ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਨੂੰਹ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਭੇਜਦੀ, ਇਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਤਬਦੀਲੀ ਨੇ ਸੱਸ, ਨੂੰਹ, ਨਨਾਣ ਅਤੇ ਭਰਜਾਈ ਵਿਚਲੀ ਕੁੜੱਤਣ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
 ਜਸਵਿੰਦਰ ਪਾਲ ਸ਼ਰਮਾ 
 ਸਸ ਮਾਸਟਰ 
 ਪਿੰਡ ਵੜਿੰਗ ਖੇੜਾ 
ਤਹਿਸੀਲ ਮਲੋਟ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸ੍ਰੀ ਮੁਕਤਸਰ ਸਾਹਿਬ 
ਸਮਾਜ ਵੀਕਲੀ’ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਹੇਠ ਦਿਤਾ ਲਿੰਕ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
https://play.google.com/store/apps/details?id=in.yourhost.samajweekly
Previous articleਅੰਨਦਾਤਾ ਕਿਸਾਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਯੂਨੀਅਨ ਵੱਲੋਂ ਸਰਪੰਚ ਨਿਰਮਲ ਸਿੰਘ ਬੇਰਕਲਾਂ ਤੇ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ
Next articleਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਸੰਖੇਪ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪੁਸਤਕ -ਗੁਰ ਗਿਆਨ